Ο αρχαιολογικός χώρος του Αρχαίου Κλείτορα, πόλη της ΒΔ Αρκαδίας, της επονομαζόμενης στην αρχαιότητα Αζανίας, τοποθετείται σε απόσταση 3 χιλιομέτρων δυτικά της Κάτω Κλειτορίας και νότια της Άνω.

Πρόκειται για μία από τις πιο πλούσιες και ισχυρές αρχαίες αρκαδικές πόλεις-κράτη η οποία, σύμφωνα με τις παραδόσεις, ιδρύθηκε γύρω στο 1700 π.Χ. από τον βασιλιά Κλείτορα, το γιο του Αζάνα, που αποτελούσε γενάρχη της Αρκαδικής φυλής των Αζάνων και εγγονό του Αρκάδα.

Από τον Παυσανία απορρέονται οι ουσιαστικότερες πληροφορίες, σχετικά με την τοπογραφία και τα μνημεία της περιοχής, ενώ σημαντικές και αξιόλογες παρουσιάζονται οι αναφορές σε προγενέστερες πηγές, όπως ο Πίνδαρος, ο Ξενοφών, ο Πλούταρχος, ο Πολύβιος κ.ά.

Κατά τον πρώτο, κοντά στην αρχαία πόλη και νότια, περνούσε ο αρχαίος ποταμός Κλείτωρ, Μοστιτσαίικος με τη σημερινή ονομασία, που ενώνεται με τον Αροάνιο ποταμό λίγο πριν τη συμβολή του τελευταίου με τον Λάδωνα.

Η αρχαία πόλη, που όφειλε το όνομα της στην περίκλειστη θέση της, ήταν από τις πρώτες Αρκαδικές πόλεις με μεταλλεία χαλκού, γεγονός που αιτιολογεί την υψηλή της οικονομία. Πιο συγκεκριμένα, περικλείονταν από οχυρωματικό περίβολο, ενισχυμένο με ημικυκλικούς πύργους, τμήματα των οποίων διατηρούνται έως σήμερα, κυρίως στην νότια πλευρά. Επιπροσθέτως, στην ίδια πλευρά του χώρου ανακαλύφθηκε κομμάτι του αρχαίου θεάτρου, καθώς και ορισμένα λείψανα ειδωλίων. Καθόλη την έκταση του χώρου γύρω από τα τείχη εντοπίζονται όστρακα και σπόνδυλοι κιόνων.

Στην υπόλοιπη οχυρωμένη περιοχή εκτεινόταν η πόλη, της οποίας η αγορά και οι ναοί μαρτυρούνται επιγραφικά, αλλά δεν έχουν εντοπιστεί με σιγουριά. 

Το 395 μ.Χ., με την άφιξη των Βησιγότθοιων στον Κλείτορα, η πόλη καταστράφηκε. Τους επόμενους αιώνες έγιναν προσθάθειες ανοικοδόμησής της, αλλά η κάθοδος των  Σλάβων στην Πελοπόννησο οδήγησε στην οριστική εγκατάλειψής της. Οι εναπομείναντες κάτοικοι μετακινήθηκαν 4 χιλιόμετρα δυτικά και εγκαταστάθηκαν στο χωριό που διατηρείται μέχρι τη σημερινή εποχή με την ονομασία Κλείτωρ. 

Πηγή φωτογραφιών - κειμένου: Τουριστικός οδηγός Δήμου Καλαβρύτων , Ιστοσελίδα kalavrytapress.gr-Γεώργιος Γκλαβάς , Ιστοσελίδα kalavrytanews.com